Phủ biên tạp lục / Lê Quý Đôn; Trần Đại Vinh dịch. - Đà Nẵng : Nxb. Đà Nẵng, 2018. - 307tr.; 24cm

Chủ nhật - 19/10/2025 21:35 41 0

“Phủ biên tạp lục” là một công trình sử học - địa chí về vùng đất Đàng Trong dưới thời các chúa Nguyễn, từ năm 1558 đến năm 1775. Đây là một khảo cứu có giá trị của nhà bác học Lê Quý Đôn, được ông biên soạn trong năm 1776, khi đang làm Hiệp trấn phủ, Tham tán quân cơ tại Huế. Cho đến nay đã có nhiều bản dịch của “Phủ biên tạp lục” được xuất bản. Tuy nhiên do bản gốc của tác phẩm đã thất lạc, các truyền bản của nó đều được chép lại dưới triều Nguyễn, mặt khác, do việc hiệu đính, chú giải chưa được tiến hành thấu đáo nên các bản dịch của “Phủ biên tạp lục” đã công bố có sai sót là điều khó tránh khỏi.

Thư viện thành phố Cần Thơ xin giới thiệu đến bạn đọc quyển sách “Phủ biên tạp lục” do Nhà xuất bản Đà Nẵng ấn hành năm 2018. Lần này, qua tiếp cận 03 bản chữ Hán của tác phẩm (bản ký hiệu HVV.188 của Thư viện Viện Nghiên cứu Hán Nôm, bản của Viện Cổ học Huế, bản của Centre National de la Recherche Scientifique - Paris (Trung tâm Quốc gia nghiên cứu khoa học Paris), số hiệu 8543-6. Microfilme le 1175 kết hợp với bản dịch của Viện Sử học (đã qua hiệu đính của Đào Duy Anh), nhà nghiên cứu Trần Đại Vinh đã bổ chính, hiệu đính làm rõ thêm những mục còn thiếu hoặc sai lạc về địa danh và niên điểm trong bản in của những lần xuất bản trước đây.

Sách có độ dày 307 trang, được chia thành 06 phần với tên gọi là 06 quyển như sau:
Quyển I giới thiệu sự tích mở mang thành lập và khôi phục 02 xứ Thuận Hóa, Quảng Nam; về tên, số lượng phủ, huyện, tổng, xã, thôn, trang, trại của 02 xứ Thuận Hóa, Quảng Nam.
Quyển II trình bày hình thế núi sông, thành lũy trị sở, đường sá, nhà trạm 02 xứ Thuận Hóa và Quảng Nam.
Quyển III liệt kê sổ ngạch công tư điền trang và bãi màu, tổng số thóc gạo trưng thu theo lệ cũ; về lệ cũ về quan chức, ty thuộc, binh sĩ ở các dinh trấn; về số ngạch các hạng nhân đinh duyệt tuyển và việc chọn lính, chia đặt quân hiệu theo lệ cũ;… ở 02 xứ Thuận Hóa, Quảng Nam.
Quyển VI trình bày lệ thuế đầu nguồn, tuần ty, đầm hồ, chợ đò, thuế vàng bạc.
Quyển V viết về nhân tài, thơ văn và quyển VI là về sản vật, phong tục.

Đóng góp cơ bản của bản dịch trong lần ấn hành này là hoàn thiện một danh sách làng xã, thôn, ấp, phường, giáp, trang trại thuộc các tổng, huyện, phủ của hai xứ Thuận hóa và Quảng Nam vào cuối thời chúa Nguyễn. Ngoài ra, sách còn cung cấp những hiểu biết xác đáng về các làng nghề, các địa phương tại Đàng Trong và những sai lạc về địa danh qua các bản dịch trước đây đã làm hạn chế nhận thức của người đọc.

Với những nội dung đã điều chỉnh, bổ sung, quyển sách “Phủ biên tạp lục” sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích phục vụ việc tìm hiểu, nghiên cứu vùng đất Đàng Trong vào cuối thời chúa Nguyễn.

Sách đang được phục vụ tại Thư viện thành phố Cần Thơ. Mời bạn tìm đọc quyển sách với các mã số:
Ký hiệu phân loại: 959.7029 / PH500B
▪ PHÒNG MƯỢN: MG.009377