CHƯƠNG TRÌNH PHÁT THANH “VĂN HÓA ĐỌC VÀ CUỘC SỐNG” KỲ 26 (tháng 9/2024)     

Thứ tư - 14/08/2024 23:50 247 0
                                                                                                                     
Chào mừng quý vị và các bạn đến với Chương trình phát thanh “Văn hóa đọc và cuộc sống” kỳ thứ 26 (tháng 9/2024) của Thư viện thành phố Cần Thơ!
 
I. VĂN HÓA ĐỌC 4.0  
Các bạn thân mến! Trong chuyên mục “Văn hóa đọc 4.0” kỳ này, mời các bạn cùng nghe bài viết “Đọc sách là nhu cầu cần thiết cho cuộc sống” của Uông Triều đăng trên báo điện tử Tổ quốc.

 Đọc sách mà phải cưỡng ép, gò mình thì chán lắm. Đọc sách vừa là thú vui, vừa là nhu cầu cần thiết cho cuộc sống hàng ngày. Đọc sách để biết thêm kiến thức mới, khám phá ra một thứ gì đó thấy có lợi, có ích cho cuộc sống, công việc của mình. Đọc sách không phải là cái độc quyền của các tao nhân, mặc khách, mà bất cứ ai, dù địa vị, tuổi tác, giầu nghèo thế nào cũng có thể làm được. Cái thú vui ấy vừa cần thiết, tao nhã, lại an toàn, bổ ích và thuộc loại giản dị nhất trong những cách làm giàu tâm hồn mà loài người từng có.

Chọn một cuốn sách hay, chọn một nơi yên tĩnh, hoặc trong quán cà phê hoặc phòng riêng mà nhân nha thưởng thức những trang văn hay, những phân tích sắc sảo về lịch sử, kinh tế của các chuyên gia hay tìm hiểu những kiến thức cần thiết về y học, sức khỏe, kinhtế, chính trị… Việc đọc sách vừa rèn luyện trí tuệ cá nhân, lại có cái thư thái của việc thưởng thức những tinh hoa văn hóa, khoa học của nhân loại.

Có khi cái thú đọc sách cũng không cần có những không gian, thời gian riêng biệt vì trong xã hội hiện đại và cuồng nhiệt thế này, có thời gian riêng cho việc đọc sách cũng khó lắm thay. Nhưng ta có thể đọc sách lúc ngồi chờ ở sân bay, trên máy bay, trên tàu hỏa, xe bus hoặc lúc chờ đợi ai đó mà đỡ bứt dứt chân tay. Nếu nghĩ rằng đọc sách là thú vui, là thói quen cần thiết thì thấy nó dễ thực hiện thế nào. Không phải con người bây giờ không có thời gian đọc sách mà chúng ta không biết đọc sách trong thời gian của mình. Nếu bớt thời gian chơi games trên smart phone, bớt chém gió trên facebook hay bớt những cuộc tụ bạ rượu chè vô bổ là có thời gian đọc sách. Thời gian dành cho sách rất nhiều, chỉ có điều đa số chưa biết tận dụng nó mà thôi.

Người đọc sách thường đọc sách gì, trước hết là thứ anh ta quan tâm hay cần thiết cho nghề nghiệp của mình; bác sĩ thì đọc sách y học, nhà nghiên cứu thì đọc sách khoa học, học sinh, sinh viên thì đọc khoa học thường thức hoặc những sách giải trí nhẹ nhàng; các bà, các chị thì ở thể thích đọc sách ngôn tình, làm đẹp, nấu ăn…

Ngoài những sách chuyên ngành mà ai cũng cần cho công việc, chuyên môn của mình thì có một như cầu rất lớn dành cho sự giải trí, sự tĩnh lặng tâm hồn. Trước đây đã có lúc chúng ta quá coi nhẹ sự giải trí của sách vở, coi nó là thứ tầm phào tiểu tư sản nhưng giải trí là một nhu cầu quan trọng và thiết yếu của cuộc sống con người. Đọc sách là một cách giải trí, có điều đó là một thứ giải trí có ích và thiết thực cho tâm hồn. Cần gì những lời đao to búa lớn, chỉ cần một quyển sách với những điều giản dị, vừa làm thư thái tâm hồn, vừa có những tác động ngầm lớn lao mà nếu cứ khua chiêng, gõ mõ, làm rùm beng lên chưa chắc đã có tác dụng. Một cuốn sách hay là một cuốn sách giản dị, cô đọng mà nói được nhiều điều.

Người đọc sách cũng phân ra nhiều loại, người đọc sâu, người đọc lướt, người là bậc cao thủ, người là kẻ mới bắt đầu. Những cao thủ đọc sách là những người đọc chậm rãi, sâu lắng, những chỗ tâm đắc có thể lấy bút gạch chân, đánh dấu để nếu cần dễ dàng tìm đọc lại. Nhưng người thực sự quý sách thì không bao giờ gập sách lại mà đọc sợ làm hỏng sách, xấu sách. Ngồi thẳng lưng, đọc điềm đạm, bình tĩnh, đọc chưa xong thì lấy một cái bookmark (kẹp trang) mà đánh dấu lại, không gập góc mà làm quăn sách. Những người đọc tốt có thể đọc ba, bốn quyển sách một lúc, chán quyển này chuyển sang đọc quyển khác, đọc đến lúc xong cả mấy quyển mới thôi.
Có những người chỉ đọc lướt, đọc rất nhanh, đọc chỉ lấy thông tin hữu ích hoặc xem sách viết cái gì, họ có thể đọc theo hàng dọc từ trên tỏa xuống, chứ không dõi theo hàng ngang thông thường. Cách đọc này thường rất nhanh nhưng chỉ thích hợp với kiểu lọc lấy thông tin trong các báo cáo, còn để nhân nha thưởng thức thì khó thích hợp với các cuốn sách viết về văn hóa, nghệ thuật hoặc một cách viết phức tạp.

Đọc sách là một thú vui thầm lặng mà tao nhã, có khi tìm được quyển sách hay mà sướng run lên, ngấu nghiến đọc. Không tìm được sách thì mượn bạn bè, vào thư viện, photocopy hay lên trên mạng Internet tải về đọc cho kì được. Một quyển sách hay là một người bạn quý, ta nâng niu gìn giữ nó, đôi lúc giở ra tra cứu hoặc đọc lại. Sách là một người bạn không lời và không bao giờ phản trắc. Tìm được cuốn sách hay thì vui mừng giới thiệu cho bạn bè, người thân cùng đọc, hoặc định hướng cho giới trẻ tìm đọc giữa một biển sách bao la ngút trời, như vậy ý nghĩa của một cuốn sách hay được nhân ra nhiều hơn.

Đọc sách sẽ là cái thói quen khó bỏ nếu ta chăm bón, dành thời gian cho nó. Rất nhiều người ngưỡng mộ trí tuệ và sự thành công của người Do Thái mà không biết rằng người Do Thái đã luôn xây dựng, bồi dưỡng thói quen đọc sách cho con cái từ rất sớm. Hầu hết các các gia đình người Do Thái đều có các tủ sách riêng, có những thư viện gia đình đã tồn tại hàng trăm năm và lưu trữ hàng nghìn quyển sách quý và đó cũng là một ví dụ nhỏ, một lí do để thấy rằng những người chăm đọc sách thường là những người thành công hơn những người khác.
Giáo dục thói quen đọc sách cho trẻ nhỏ là một việc làm hữu ích cho tương lai của đứa trẻ sau này. Nói cho trẻ cái hay, lợi ích của việc đọc sách, đọc những sách gì, ban đầu có thể bỡ ngỡ nhưng sau thành thói quen, niềm yêu thích của trẻ được nuôi dưỡng mà duy trì đến khi trưởng thành và suốt cả cuộc đời. Giáo dục thói quen đọc sách là giáo dục sự yêu tri thức, tính cần mẫn, chịu khó, kỉ luật trong học tập và lao động, là những nền tảng quan trọng để trẻ bước vào cuộc đời một cách tự tin.
Không chỉ trẻ nhỏ cần đọc sách mà học sinh, sinh viên, người lao động, trí thức và bất kì ai cũng nên đọc sách. Đọc sách để biết thêm những cuộc đời mới, kiến thức mới, biết thêm về thế giới bên ngoài, những người xung quanh và cách ứng xử, chiếm lĩnh với thời cuộc. Tôi từng rất cảm động khi đọc những cuốn sách viết về gia đình, ví dụ như Những ngày thơ ấu của Nguyên Hồng, Không gia đình của Hector Malot hay cuốn Hãy chăm sóc mẹ của Shin Kyung-sook... Khi đọc xong những cuốn sách đó bỗng thấy hình như ta có lỗi với cha mẹ, những người thân của mình nhiều lắm mà tự điều chỉnh để làm cho cuộc sống thân ái và tình người hơn. Hoặc khi đọc bộ sử Hoàng Lê nhất thống chí của Ngô Gia Văn Phái, hay các tiểu thuyết lịch sử như Lá cờ thêu sáu chữ vàng của Nguyễn Huy Tưởng, Hồ Quý Ly của Nguyễn Xuân Khánh… mà thêm yêu quý, tự hào về lịch sử nước nhà.

Những cuốn sách giáo dục về kĩ năng sống, kĩ năng làm việc ngày càng trở lên quan trọng. Có hàng triệu triệu bản sách như vậy đã được bán ra và cũng có hàng triệu người say mê đọc nó và rất nhiều người nhờ đọc sách mà đã thay đổi cuộc đời mình. Một trong những cuốn sách nổi tiếng như vậy là Đắc nhân tâm và Quẳng gánh lo đi mà vui sống của Dale Carnegie, hay gần đây là cuốn Cuộc sống không giới hạn của Nick Vujicic…
Thế nên, việc đọc sách bắt đầu càng sớm càng tốt, khi đứa trẻ bắt đầu có ý thức là có thể đọc sách cho trẻ nghe, cha mẹ, người lớn định hướng những cuốn sách cần đọc, phù hợp với lứa tuổi. Sự bắt đầu càng sớm, càng xây dựng một thói quen có ý thức và dần dần thói quen ấy trở thành một thú vui có ích, tự nhiên và thiết thực.

Những người bắt đầu muộn, hoặc để trống một thời gian quá dài thì bắt đầu từ đâu. Cả một kho sách mênh mông của loài người nhưng không phải cuốn sách nào cũng đáng đọc. Hãy hỏi những người ở quanh ta, những thầy cô, bạn bè, những người hay đọc sách và nhờ họ tư vấn cho những quyển sách thú vị và phù hợp. Sách rất có ích và thiết thực nhưng cũng giống như thuốc bổ, cần phải có liều lượng và thời gian phù hợp. Vào lứa tuổi nào thì đọc sách gì, đọc trong thời gian bao lâu, có thể bắt đầu bằng những cuốn đơn giản và độ khó tăng dần lên. Chẳng hạn người mới đọc sách thì không nên đọc ngay những cuốn như: Đi tìm thời gian đã mất của Marcel Proust hay Âm thanh và cuồng nộ của William Faulkner… Hãy bắt đầu bằng những cuốn “dễ chịu” hơn như Cát bụi chân ai của Tô Hoài, Thời xa vắng của Lê Lựu, Nhà giả kim của Paulo Coelho hay các tiểu thuyết của Mạc Ngôn, H. Murakami…

Đừng tưởng việc đọc sách là một việc dễ dàng, nó giống như một kĩ năng và phải được rèn luyện. Có người sẽ không bao giờ đọc nổi quá vài trang sách nếu như không có sự chuẩn bị nào đó. Đọc sách cũng giống như tập võ, chăm chỉ và từ từ, cân đối thời gian và phương pháp cho phù hợp và nếu kiên trì trở thành một cao thủ đọc sách thì cái niềm vui ấy sẽ được nhân lên gấp bội.
Đọc một quyển sách hay để có những phút tĩnh lặng cho riêng mình, để có những trải nghiệm về cuộc sống, những thông tin hữu ích cho công việc và cũng là để điều chỉnh các mối quan hệ ngoài xã hội, mà thông qua những cuốn sách, người viết đã trải nghiệm, nghiên cứu mà nhờ đó việc lĩnh hội, chiếm lĩnh tri thức bớt đi những nhọc nhằn, mò mẫm.
Đọc sách, đó là một niềm vui lớn lao mà chỉ loài người mới có được.

II. NHỊP CẦU TRI THỨC 
             Các bạn thân mến! chuyên mục “Nhịp cầu tri thức”  kỳ này, mời các bạn cùng nghe bài viết “Nhớ lời căn dặn của Bác Hồ gửi học sinh Việt Nam” của Phương Anh đăng trên Trang thông tin điện tử Đài truyền hình Việt Nam.
         Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết trong thư gửi các em học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào tháng 9/1945.
         Thế hệ trẻ chính là tương lai của đất nước, là lực lượng nòng cốt để xây dựng đất nước giàu mạnh, phát triển. Chính vì lẽ đó, lúc sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành sự quan tâm đặc biệt tới việc chăm lo, bồi dưỡng, giáo dục những mầm non của đất nước.
       Nhân ngày khai giảng năm học mới, chúng ta cùng một lần nữa thấm nhuần những lời căn dặn mà Bác đã gửi gắm tới các thế hệ học sinh Việt Nam.
"Non sông Việt Nam có thể trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các cháu". Đó là những lời mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết trong thư gửi các em học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào tháng 9/1945.
     Bác Hồ là người luôn chăm lo, trăn trở đến sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ.
Suốt cuộc đời mình, Người đã dành nhiều tâm huyết để viết cho trẻ em. Trong những dòng viết ấy cũng chứa đựng những trăn trở, suy tư và lời căn dặn của Bác với lớp trẻ.
       Mở đầu bài thơ mang tên "Trẻ con", Bác đã viết:
      "Trẻ em như búp trên cành,
      Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan".

     Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định, thiếu niên, nhi đồng là người chủ tương lai của nước nhà. Người yêu cầu toàn Đảng, toàn dân và tất cả mọi lực lượng quan tâm, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng.
      Vào Tết Trung thu năm 1952, Bác Hồ viết: 
      "Mong các cháu cố gắng thi đua và học hành
       Tuổi nhỏ làm việc nhỏ tùy theo sức của mình".

      Lòng yêu thương và những lời dạy của Người vẫn mãi đồng hành cùng thiếu niên, nhi đồng mọi thời đại. Bao thế hệ học sinh Việt Nam đã và đang hăng hái học tập, rèn luyện, tham gia nhiều phong trào để xứng đáng là Cháu ngoan Bác Hồ, chủ nhân tương lai của đất nước, góp phần xây dựng đất nước ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn như mong muốn của Người.

* Quý vị và các bạn thân mến! Trong chuyên mục “Nhịp cầu tri thức” kỳ này, chúng tôi xin giới thiệu đến quý vị và các bạn 03 tài liệu sau:  

1. Quyển sách “Bác Hồ với Chính phủ Việt Nam” do Hà Minh Hồng chủ biên, Nxb. Trẻ xuất bản năm 2021 tập hợp nhiều sử liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị kiến trúc sư trưởng của Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hòa - để lại cho chúng ta những tiền đề và bài học thiết thực trong việc xây dựng và điều hành Chính phủ kiến tạo ngày nay.
        Qua 83 trang, sách gồm 3 phần: Hồ Chí Minh đứng ra thành lập Chính phủ (1945 - 1946); Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hòa (1945 -1969); Chủ tịch Hồ Chí Minh xây dựng và rèn luyện Chính phủ công bộc. Trong đó, tiêu biểu là các bài viết: Thành lập Ủy ban Dân tộc giải phóng Việt Nam; Chính phủ lâm thời ra mắt quốc dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập; Kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa I; Chính phủ mới phải tỏ rõ các tinh thần đại đoàn kết; Chính phủ ra Quốc lệnh; Phiên họp đầu tiên của Chính phủ liên hiệp kháng chiến; Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ về lại Thủ đô; Hồ Chí Minh mở đầu xây dựng Chính phủ kiến tạo; Chủ tịch Hồ Chí Minh giải thích chữ “công bộc”; Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng; Trước hết mình phải làm gương; Bác Hồ “bắt bệnh và kê đơn” cho cán bộ; Nước ta là nước dân chủ; Chủ tịch Chính phủ tặng “Bút chống quan liêu”;...
      Với nội dung được hệ thống ngắn gọn súc tích, kèm một số ảnh tư liệu quý, sách sẽ cung cấp cho bạn đọc những kiến thức hữu ích về lịch sử. Sách được Thư viện TP. Cần Thơ phục vụ bạn đọc với ký hiệu phân loại: 959.704092 / B101H; PHÒNG ĐỌC: DL.020133;  PHÒNG MƯỢN: MG.010871; MG.010872
 
 
2. Quyển sách “ Kỹ năng giúp trẻ thông minh” do Thanh Bình biên soạn, Nxb Hồng Đức xuất bản năm 2021. Sách dày 123 trang gồm 2 phần cung cấp cho các phụ huynh phương pháp giáo dục con trẻ sao cho phù hợp và đạt kết quả tốt nhất. Phần một trình bày những khái niệm và kỹ năng giúp trẻ thông minh; các phương pháp kích thích trí thông minh của trẻ; hướng dẫn các trò chơi phát triển trí thông minh của trẻ; tìm hiểu các loại thực phẩm liên quan đến việc phát triển trí thông minh của trẻ. Phần hai gồm những câu chuyện ngụ ngôn ý nghĩa về sự hiểu biết và trí thông minh như: Một trí khôn bằng trăm trí khôn; Dê con nhanh trí; Chú mèo thông thái; Trí khôn của ta đây; Chú chó thông minh; Lên cầu hay xuống cầu khó hơn?... Quyển sách là món quà dành cho các bậc cha mẹ trong việc tạo lập cho con các kỹ năng sống cơ bản và cần thiết, đặc biệt là sự tìm tòi, học hỏi để pháp triển trí thông minh từ khi còn nhỏ. Sách hiện đang được phục vụ tại Thư viện TP. Cần Thơ với ký hiệu phân loại: 649 / K600N; PHÒNG MƯỢN: ME.008213 - ME.008212.
 

 
          3. Quyển sách “Quyền sở hữu trí tuệ, bảo vệ và chuyển giao” là quyển sách chuyên khảo do PGS.TS. Phùng Trung Tập biên soạn theo Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, được sửa đổi, bổ sung năm 2009 và năm 2019, do Nhà xuất bản Công an nhân dân ấn hành năm 2021. Sách dày 571 trang, gồm 6 phần chính: Sở hữu trí tuệ và hệ thống bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ; Quyền sở hữu trí tuệ công nghiệp; Quyền tác giả và quyền liên quan; Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ; Chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ; Thừa kế quyền sở hữu trí tuệ. Tác giả phân tích hệ thống luật từ các Công ước, Điều ước và các Hiệp định quốc tế về sở hữu trí tuệ, các trường phái luật học chủ yếu trên thế giới về sở hữu trí tuệ. Khi áp dụng các sản phẩm trí tuệ vào sản xuất, kinh doanh tạo ra những sản phẩm phong phú, đa dạng chứa đựng hàm lượng trí tuệ cao, tiện ích khi sử dụng. Sản phẩm trí tuệ được tôn trọng bảo vệ mở ra những điều kiện thuận lợi trong giao lưu kinh tế, thương mại giữa các chủ thể thuộc các thành phần kinh tế và hình thức sở hữu khác nhau trong nước và hội nhập quốc tế. Sách hiện đang được phục vụ tại Thư viện TP. Cần Thơ với số ký hiệu phân loại: 346.59704 / QU603S; PHÒNG MƯỢN: MA.025238; PHÒNG ĐỌC TỔNG HỢP:  DV.060541 

              Quý vị và các bạn thân mến! Chương trình phát thanh “Văn hóa đọc và cuộc sống” của Thư viện thành phố Cần Thơ đến đây xin tạm dừng. Quý vị và các bạn có thể nghe lại nội dung chương trình trên Cổng Thông tin điện tử Thư viện TP. Cần Thơ, tại http://www.cantholib.org.vn. Cám ơn quý vị và các bạn đã chú ý theo dõi. Xin chào tạm biệt và hẹn gặp lại!  

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết
CẤP THẺ BẠN ĐỌC
GIA HẠN SÁCH
CHỦ TÍCH HỒ CHÍ MINH - SÁNG MÃI TÊN NGƯỜI
KHO SÁCH ĐIỆN TỬ - EBOOK
BÀI BÁO - TẠP CHÍ SỐ HÓA
BÀI BÁO - TẠP CHÍ SỐ HÓA SỐ HÓA VỀ CẦN THƠ
Tập Thông tin Chuyên đề
THÔNG TIN DU LỊCH VIỆT NAM
THÔNG TIN KINH TẾ ĐBSCL
THÔNG TIN NGÂN HÀNG THẾ GIỚI
PHÁT THANH: VĂN HÓA ĐỌC VÀ CUỘC SỐNG
CÙNG BẠN ĐỌC SÁCH: TRUYỀN CẢM HỨNG, KẾT NỐI VÀ LAN TỎA TRI THỨC
Let's Read - Asia’s free digital library for children
CSDL TÊN ĐƯỜNG VÀ CÔNG TRÌNH CÔNG CỘNG THÀNH PHỐ CẦN THƠ
BẢN TIN ĐỜI SỐNG VĂN HÓA TP. CẦN THƠ
ẤN PHẨM XUÂN CẦN THƠ
Trung tâm kết nối Tri thức số
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây