THƯ VIỆN THÀNH PHỐ CẦN THƠ - CANTHO PUBLIC LIBRARY
CHUYÊN MỤC TRUYỀN THANH TUẦN 51 (14/12– 20/12/2020)
I. KHOA HỌC VÀ CUỘC SỐNG
Kính thưa quý vị và các bạn!
Chuyên mục “Khoa học và cuộc sống” tuần này, chúng tôi xin gởi đến quý vị và các bạn bài viết “Những nguyên tắc cần nhớ khi thức khuya” trích từ tạp chí Sống khỏe.
Chất lượng giấc ngủ phải thực sự được đảm bảo
Do công việc, bạn phải làm việc muộn vào ban đêm. Điều này khiến cho giấc ngủ không những bị co ngắn lại mà đôi khi còn làm giảm chất lượng giấc ngủ.
Mà bạn biết đấy, trong quá trình ngủ, não bộ sẽ thực thi nhiệm vụ sắp xếp lại chuỗi sự kiện, kiến thức mà bạn đã có, từ đó giúp bạn có những sáng kiến bất ngờ, trở nên sáng tạo hơn sau khi được nghỉ ngơi.
Vì thế, dù với mục đích gì mà buộc phải thức khuya, bạn cũng cần phải đảm bảo mình phải ngủ được ít nhất 4 - 5 tiếng mỗi ngày. Và trong 4 tiếng này, đó chắc chắn phải là 1 giấc ngủ liền mạch, giấc ngủ sâu, không đứt đoạn, mộng mị.
Uống đủ nước mỗi ngày
Chúng ta biết 70% cơ thể là nước và khi nhu cầu nước không được đáp ứng, cơ thể sẽ trở nên mệt mỏi, thiếu tỉnh táo. Để 1 chai nước trên bàn làm việc và uống đều đặn, uống nước ngay sau khi thức dậy... là thói quen tốt giúp bạn "cấp" nước cho cơ thể. Bạn biết không, uống nước khi bụng trống rỗng có thể làm tăng tỷ lệ trao đổi chất ít nhất 24% đấy! Hãy nhớ, chăm chỉ bổ sung nước cho cơ thể - da dẻ không những đỡ khô ráp vì thức khuya mà tinh thần cũng đỡ uể oải hơn nhiều.
Bổ sung thực phẩm lành mạnh
Lời khuyên của các chuyên gia, đó là nếu phải làm đêm, thức khuya - bạn hãy dùng bữa tối trước 8h tối. Từ nửa đêm trở đi, nếu bạn quá đói, hãy dùng các bữa ăn nhẹ nhiều chất xơ và protein như chút trái cây nhẹ nhàng, tránh tuyệt đối món nhiều đường, giàu chất béo. Cùng với đó, các thực phẩm giàu vitamin B (trong thịt, cá), chất xơ như rau lá màu xanh đậm, trà xanh, sữa chua... sẽ giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể, phòng chống nguy hại của việc thức khuya. Và bạn đừng quên ăn nhiều cá, đặc biệt là cá giàu axit béo omega-3 vì đây là nguồn protein dồi dào, là chìa khóa cho sức khỏe não bộ.
Giải tỏa áp lực cơ thể
Chắc chắn rằng, việc thức khuya sẽ khiến bạn mệt mỏi, tinh thần uể oải... đặc biệt là khi công việc yêu cầu bạn phải thức triền miên. Do vậy, bạn hãy "thuộc lòng" một vài bài tập nhẹ nhàng, như hít thở sâu... để giúp cơ thể lấy được bình tĩnh, sự tỉnh táo. Bằng cách hít thở sâu, luồng không khí đi vào qua đường mũi sẽ tác động đến phần vỏ não trước trán, kích thích sản xuất dopamine và serotonin - hormone chống stress tự nhiên của cơ thể. Ngoài ra, khi làm việc được khoảng 1 giờ, bạn nên đứng lên, đi lại trong phòng vài phút, bạn có thể lấy 1 cốc nước, hoặc vươn vai... Những hoạt động này giúp máu, bạch cầu lưu thông tốt hơn, làm giảm stress, cũng là để thư giãn cho mắt, cột sống của bạn.
Có thể thấy, công việc là đáng quý, nhưng hãy nhớ rằng, sức khỏe của bạn mới là điều quan trọng nhất. Bởi có sức khỏe thì bạn mới có sức để cống hiến được. Các biện pháp này chỉ giúp hạn chế phần nào tác hại của thức khuya. Thế nên, hãy cố gắng sắp xếp để có thể đi ngủ sớm các bạn nhé!
II. GIỚI THIỆU SÁCH
Trong chuyên mục giới thiệu sách tuần này, chúng tôi xin giới thiệu đến quý vị và các bạn 02 quyển sách:
- Đọc nhiều nhớ được bao nhiêu? : "Hack não" để đọc nhanh và nhớ lâu.
- Người thu gió.
Kính thưa quý vị và các bạn!
Chuyên mục “Khoa học và cuộc sống” tuần này, chúng tôi xin gởi đến quý vị và các bạn bài viết “Những nguyên tắc cần nhớ khi thức khuya” trích từ tạp chí Sống khỏe.
Chất lượng giấc ngủ phải thực sự được đảm bảo
Do công việc, bạn phải làm việc muộn vào ban đêm. Điều này khiến cho giấc ngủ không những bị co ngắn lại mà đôi khi còn làm giảm chất lượng giấc ngủ.
Mà bạn biết đấy, trong quá trình ngủ, não bộ sẽ thực thi nhiệm vụ sắp xếp lại chuỗi sự kiện, kiến thức mà bạn đã có, từ đó giúp bạn có những sáng kiến bất ngờ, trở nên sáng tạo hơn sau khi được nghỉ ngơi.
Vì thế, dù với mục đích gì mà buộc phải thức khuya, bạn cũng cần phải đảm bảo mình phải ngủ được ít nhất 4 - 5 tiếng mỗi ngày. Và trong 4 tiếng này, đó chắc chắn phải là 1 giấc ngủ liền mạch, giấc ngủ sâu, không đứt đoạn, mộng mị.
Uống đủ nước mỗi ngày
Chúng ta biết 70% cơ thể là nước và khi nhu cầu nước không được đáp ứng, cơ thể sẽ trở nên mệt mỏi, thiếu tỉnh táo. Để 1 chai nước trên bàn làm việc và uống đều đặn, uống nước ngay sau khi thức dậy... là thói quen tốt giúp bạn "cấp" nước cho cơ thể. Bạn biết không, uống nước khi bụng trống rỗng có thể làm tăng tỷ lệ trao đổi chất ít nhất 24% đấy! Hãy nhớ, chăm chỉ bổ sung nước cho cơ thể - da dẻ không những đỡ khô ráp vì thức khuya mà tinh thần cũng đỡ uể oải hơn nhiều.
Bổ sung thực phẩm lành mạnh
Lời khuyên của các chuyên gia, đó là nếu phải làm đêm, thức khuya - bạn hãy dùng bữa tối trước 8h tối. Từ nửa đêm trở đi, nếu bạn quá đói, hãy dùng các bữa ăn nhẹ nhiều chất xơ và protein như chút trái cây nhẹ nhàng, tránh tuyệt đối món nhiều đường, giàu chất béo. Cùng với đó, các thực phẩm giàu vitamin B (trong thịt, cá), chất xơ như rau lá màu xanh đậm, trà xanh, sữa chua... sẽ giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể, phòng chống nguy hại của việc thức khuya. Và bạn đừng quên ăn nhiều cá, đặc biệt là cá giàu axit béo omega-3 vì đây là nguồn protein dồi dào, là chìa khóa cho sức khỏe não bộ.
Giải tỏa áp lực cơ thể
Chắc chắn rằng, việc thức khuya sẽ khiến bạn mệt mỏi, tinh thần uể oải... đặc biệt là khi công việc yêu cầu bạn phải thức triền miên. Do vậy, bạn hãy "thuộc lòng" một vài bài tập nhẹ nhàng, như hít thở sâu... để giúp cơ thể lấy được bình tĩnh, sự tỉnh táo. Bằng cách hít thở sâu, luồng không khí đi vào qua đường mũi sẽ tác động đến phần vỏ não trước trán, kích thích sản xuất dopamine và serotonin - hormone chống stress tự nhiên của cơ thể. Ngoài ra, khi làm việc được khoảng 1 giờ, bạn nên đứng lên, đi lại trong phòng vài phút, bạn có thể lấy 1 cốc nước, hoặc vươn vai... Những hoạt động này giúp máu, bạch cầu lưu thông tốt hơn, làm giảm stress, cũng là để thư giãn cho mắt, cột sống của bạn.
Có thể thấy, công việc là đáng quý, nhưng hãy nhớ rằng, sức khỏe của bạn mới là điều quan trọng nhất. Bởi có sức khỏe thì bạn mới có sức để cống hiến được. Các biện pháp này chỉ giúp hạn chế phần nào tác hại của thức khuya. Thế nên, hãy cố gắng sắp xếp để có thể đi ngủ sớm các bạn nhé!
II. GIỚI THIỆU SÁCH
Trong chuyên mục giới thiệu sách tuần này, chúng tôi xin giới thiệu đến quý vị và các bạn 02 quyển sách:
- Đọc nhiều nhớ được bao nhiêu? : "Hack não" để đọc nhanh và nhớ lâu.
- Người thu gió.
ĐỌC NHIỀU NHỚ ĐƯỢC BAO NHIÊU?
"HACK NÃO" ĐỂ ĐỌC NHANH VÀ NHỚ LÂU
"HACK NÃO" ĐỂ ĐỌC NHANH VÀ NHỚ LÂU
Đọc sách và ghi nhớ lâu là điều ai cũng mong muốn, nhưng thực tế rất ít người thực hiện được. Để đọc sách mà không rơi vào tình huống nhớ trước quên sau, hay sau khi đọc xong không nhớ được nội dung, thì người đọc cần phải có phương pháp ghi nhớ. Quyển sách “Đọc nhiều nhớ được bao nhiêu?: "Hack não" để đọc nhanh và nhớ lâu” được viết bởi Zion Kabasawa - một bác sĩ, nhà văn người Nhật sẽ hướng dẫn các bạn cách ghi nhớ hiệu quả để áp dụng những kiến thức đã đọc vào cuộc sống. Sách do Võ Vương Ngọc Chân dịch, Nxb. Dân trí ấn hành năm 2019, nội dung gồm 8 chương được chuyển tải qua 239 trang.
Chương 1 giới thiệu vai trò của việc đọc sách và 8 lợi ích thu được nhờ đọc sách gồm: Kết tinh thông tin thành kiến thức; Đọc sách giúp “thu mua thời gian”; Năng lực làm việc – nguyên lý “vua đầu bếp”; Đọc sách giải tỏa căng thẳng và bất an; Đọc sách hoạt hóa não; Đọc sách thay đổi cuộc đời – nguyên lý “một cuốn sách định mệnh”; Đọc sách giúp “tăng tốc quá trình phát triển bản thân”; Đọc sách là niềm vui.
Chương 2, chương 3 và chương 4 trình bày những kỹ năng, kỹ thuật để áp dụng vào thực tế đọc sách không quên. Tiêu biểu là các phương pháp như: Đọc sâu; Đọc và sử dụng bút dạ quang; Đọc sách 5 phút đầu – 5 phút cuối;…
Chương 5 giới thiệu cách chọn sách qua các kênh thông tin như: Sách có nhiều người đã đọc và khuyên đọc; Thông tin tóm tắt của quyển sách trên internet; Chọn sách phù hợp với nhu cầu đọc của bản thân chứ không phải là quyển sách đó có bán chạy hay không;... Ngoài ra, sách cũng phân tích những lợi ích khi chọn đúng sách để đọc là: Đọc sách phát triển sở trường, khắc phục sở đoản; Đọc sách đầu tư cho bản thân, Đọc sách để khỏe mạnh;...
Chương 6 tác giả phân tích xu hướng đọc sách điện tử với những ưu điểm và nhược điểm giúp người đọc đưa ra lựa chọn phù hợp. Có thể thấy ngoài sách giấy thì sách điện tử là công cụ đắc lực cho người đọc, giúp bạn không lãng phí thời gian trống và tăng cao khả năng ghi nhớ.
Chương 7 hướng dẫn bạn đọc phương thức mua sách mà vẫn có thể tiết kiệm được chi phí. Bên cạnh đó cũng hướng dẫn cách quản lý sách hiệu quả đó là: chia sách làm ba loại (Sách dành cho công việc, sách nên đọc trên 2 lần, sách chỉ cần đọc một lần là đủ) và đem tặng sách cho những người cần nó.
Chương 8 giới thiệu 31 quyển sách đã thay đổi suy nghĩ và hành động của tác giả, những cuốn sách quý báu về não và sức khỏe và các lĩnh vực khác như kinh doanh, internet...
“Đọc nhiều nhớ được bao nhiêu?: "Hack não" để đọc nhanh và nhớ lâu” là một quyển sách hữu ích mang lại cho bạn nhiều tri thức và phát triển khả năng tư duy. Bởi đọc sách chính là một cánh cửa mở ra những tiềm năng vô hạn bên trong con người, là bệ phóng vững chắc để bạn có thể gặt hái thành công.
Các bạn hãy tìm đọc quyển sách tại Thư viện TP. Cần Thơ với ký hiệu phân loại: 028/Đ419NH; Phòng đọc: DV.058557.
NGƯỜI THU GIÓ
“Một câu chuyện tích cực, cho thấy rằng thay đổi lớn có thể đến từ khởi đầu khiêm tốn.” – New York Post.
“Người thu gió” là quyển hồi ký của William Kamkwamba, một nhà phát minh đã và đang truyền cảm hứng cho độc giả trẻ vươn lên bằng đam mê khám phá khoa học và công nghệ. Hồi ký được viết bởi chính tác giả và Bryan Mealer - một phóng viên cơ hữu của hãng tin AP. Sách do Nguyễn Đình Khôi dịch, Nxb. Dân trí ấn hành năm 2020 với độ dày 419 trang.
Qua 15 chương của quyển sách là hành trình của William, một cậu bé nghèo ở châu Phi với lòng đam mê đọc sách và áp dụng STEM (những kiến thức liên quan đến các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) đã trở thành một hình mẫu vượt lên số phận.
William Kamkwamba sinh ra tại Malawi – nơi ma thuật vẫn thống trị còn khoa học là điều bí ẩn. Đây cũng là vùng đất kiệt quệ vì hạn hán và nạn đói. Nhưng William đã được đọc về các guồng gió và mơ ước sẽ dựng được một guồng gió để mang lại cho ngôi làng nhỏ của mình hai thứ xa xỉ mà chỉ 2% dân Malawi được hưởng: điện và nước máy. Xóm giềng nói cậu điên rồ, nhưng William không từ bỏ ước mơ. Bằng một chồng sách khoa học từng bị bỏ quên, chút kim loại vụn, các bộ phận dỡ ra từ máy kéo và xe đạp, cùng trí tò mò và lòng quyết tâm dồi dào, William bắt đầu kế hoạch táo bạo để tạo nên cỗ máy chẳng giống ai và điều kỳ diệu nho nhỏ sẽ làm thay đổi cuộc sống quanh mình.
Khi ấy, tại vùng quê Wimbe của nước Malawi, radio vẫn là phương tiện giải trí duy nhất. Việc chiếc đài bị hỏng hay không thể bắt sóng được là sự cố lớn của người dân. Tìm hiểu nguyên lý phát sóng AM, FM bằng cách tháo tung chiếc đài hỏng của gia đình để tìm cách sửa chữa thay thế là cách để cậu bé William có thể học. Và rồi, cậu đã sửa chữa, thay thế được một số linh kiện của chiếc radio hỏng. Đến lớp 8, cậu phải nghỉ học vì không có đủ tiền để theo học tiếp, nhưng cậu vẫn đến thư viện, tìm đọc sách khoa học và tìm các linh kiện chế tạo máy tại bãi rác để thực hiện đam mê sáng chế của mình. Dân làng và gia đình nghĩ cậu có vấn đề về thần kinh, nhưng khi chiếc máy phát điện gió đầu tiên ra đời đã chứng minh cậu không điên rồ. Thành công của cậu đã chứng tỏ một điều: Niềm đam mê tri thức và mong muốn trở thành người có ích cho cộng đồng sẽ giúp con người vượt lên nghịch cảnh, vượt lên số phận.
Đọc quyển sách “Người thu gió” bạn sẽ tìm thấy được những khát vọng và năng lượng sống tích cực, đồng thời cũng mang lại niềm tin cho bất cứ ai đang nghi ngờ khả năng thay đổi, cải thiện cuộc sống. Bởi lẽ, trong chúng ta ai cũng có thể xây dựng một tương lai tươi sáng hơn cho chính bản thân mình và cả những người xung quanh.
Quý bạn đọc hãy tra tìm quyển sách “Người thu gió” tại Thư viện TP. Cần Thơ với số ký hiệu phân loại: 621.4092 / NG558TH; Phòng mượn: MD.009621; MD.009622
III. CHUYÊN ĐỀ VỀ THANH NIÊN
Các bạn thân mến!
Chuyên mục về thanh niên tuần này xin gởi đến quý vị và các bạn bài viết Bài viết “Cây phong ba tỏa bóng mát bình yên trên đảo…” trích từ báo Tuổi trẻ.
Trên quần đảo Trường Sa của Việt Nam, có một loài cây dù rất thân quen nhưng chưa được đưa vào từ điển Tiếng Việt, đó là cây phong ba. Mặc dù vậy, cây phong ba vẫn ngày ngày tỏa bóng mát trên đảo giữa cái nắng chói chang của mặt trời.
“Phong ba” được mô tả là loài thực vật nhỏ, chỉ cao trung bình 3 - 6m, trong điều kiện phát triển tốt, cây có thể đạt chiều cao tới 10 - 15m, lá màu xanh sẫm, hay mọc ở những nơi đất cát. Thân gỗ mềm, cong queo, phân cành thấp. Cụm hoa xếp thành hai dãy màu trắng, nhỏ, chỉ 5mm. Quả hạch tròn đường kính khoảng 5 - 8mm mọc thành chùm. Quả tươi màu xanh lục, nhưng do tác động của nhiệt độ và ánh nắng, nó có thể ngả màu vàng hoặc nâu.
Ai từng ra Trường Sa, sẽ thấy có nhiều cây bàng tán rộng, lá xanh sum sê tỏa bóng mát. Nhưng đi xa vùng dân cư, vào những nơi đất khô cằn, đầy nắng gió, sóng biển mặn táp cả lên bờ, ta sẽ thấy có những lùm cây phong ba âm thầm mọc trên cát nóng. Do cây có khả năng sinh trưởng rộng, dễ thích nghi, có thể phát triển tốt ở các vùng biển, đảo, chịu được gió bão, nước mặn và có thể sống tốt trên bãi cát san hô nên thường được các chiến sĩ ta trồng ven biển để chắn gió và cố định cát. Cây cũng được trồng làm cây bóng mát, tạo cảnh quan cho các công trình trên đảo. Lá cây có thể làm thuốc chữa rắn biển cắn… Và cây phong ba trở thành người bạn không thể thiếu của người lính giữa biển khơi.
Lúc đầu, cây chưa có tên, nhưng rồi dần dà, không biết từ lúc nào, người dân vùng biển và các chiến sĩ ngoài biển đảo đã gọi nó là cây phong ba. Đây quả là một cái tên độc đáo, bởi “phong ba” là một danh từ người Việt dùng để chỉ “gió to và sóng lớn” và được dùng để chỉ “những khó khăn, trở ngại lớn trong cuộc sống”. Với các chiến sĩ ngoài hải đảo, cây phong ba như một hình ảnh ẩn dụ, chỉ ý chí hiên ngang, không sợ mọi hiểm nguy trước thiên nhiên, trước kẻ thù, như những lời trong bài hát “Cây phong ba trên đảo xa”: Cây phong ba trên đảo Trường Sa. Như chú hiên ngang đêm ngày giữ đảo. Mắt vẫn đăm đăm, súng chắc trong tay. Cho cánh hải âu yên lành bay trong nắng…
Cây phong ba đã trở thành biểu tượng của lòng can đảm, ý chí bất khuất của đất và người Việt Nam giữa biển khơi, giữ gìn chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc:
Phong ba đứng giữa đất trời
Hiên ngang dáng đứng con người Việt Nam…
Cây phong ba - loài cây giản dị vẫn tỏa bóng mát yên bình nơi đảo xa…
Các bạn thân mến! Chương trình phát thanh hôm nay đến đây xin tạm dừng. Quý vị và các bạn có thể nghe lại nội dung chương trình phát thanh tuần này trên địa chỉ website thư viện TP. Cần Thơ www.cantholib.org.vn
Cám ơn quý vị và các bạn đã chú ý theo dõi. Xin chào tạm biệt và hẹn gặp lại.
