Cuộc cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công là một sự kiện vĩ đại trong lịch sử dân tộc Việt Nam, nó đã phá tan hai tầng xiềng xích nô lệ của thực dân Pháp kéo dài hơn 80 năm cùng với sự đô hộ của phát xít Nhật, đồng thời lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế tồn tại ngót ngàn năm. Nước ta từ một nước thuộc địa đã trở thành một nước tự do độc lập sau bản Tuyên ngôn độc lập bất hủ mà Chủ tịch Hồ Chí Minh tuyên bố trước quốc dân đồng bào và thế giới ngày 2/9/1945 tại quảng trường Ba Đình.
Ngay khi ra đời, nhà nước dân chủ cộng hòa đầu tiên ở Đông Nam châu Á đã phải đối mặt với vô vàn khó khăn nguy hiểm: thiên tai và nạn đói vẫn đang đe dọa, nền kinh tế bị đình đốn, hàng hóa khan hiếm, hàng vạn người thất nghiệp, ngân khố quốc gia cạn kiệt, tệ nạn xã hội tràn lan, nhân dân đa số mù chữ, thất học… Trong khi đó thì quân đội nước ngoài dưới danh nghĩa quân Đồng minh vào giải giáp phát xít Nhật lũ lượt kéo vào nước ta. Ở miền Bắc, từ cuối tháng 8/1945, hơn 20 vạn quân Quốc dân đảng kéo vào đóng từ vĩ tuyến 16 trở ra, kèm theo bè lũ phản động gây rối, phá hoại lăm le lật đổ chính quyền nhân dân non trẻ. Ở miền Nam, từ tháng 9/1945, được sự che chở và giúp đỡ của quân đội Anh, quân Pháp ngang nhiên nổ súng đánh chiếm Sài Gòn rồi lấn dần ra Nam Trung Bộ.
Trước tình thế ngàn cân treo sợi tóc ấy, trách nhiệm mà nhân dân ta và đất nước đặt lên vai Chủ tịch Hồ Chí Minh vô cùng to lớn, nặng nề, nhưng với tài trí, nghị lực phi thường, phong cách ngoại giao xuất chúng, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Trung ương Đảng ta sáng suốt, linh hoạt, khôn khéo sử dụng chủ trương: hòa để tiến; găng nhưng không được bể; dĩ bất biến, ứng vạn biến; nhân nhượng có nguyên tắc… đã phân hóa các kẻ thù với Hiệp định sơ bộ 6/3, Tạm ước 14/9, từng bước chèo lái con thuyền cách mạng vượt qua ghềnh thác hiểm nguy, chuẩn bị thời gian và các điều kiện nhân lực, vật lực để sẵn sàng cho một cuộc chiến tranh không thể tránh khỏi.
Quyển sách “Hồ Chí Minh - 474 ngày độc lập đầu tiên” do Đỗ Hoàng Linh biên soạn là tài liệu ghi lại những sự kiện hoạt động vô cùng phong phú, sôi động của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong 16 tháng nóng bỏng, cam go từ ngày độc lập đầu tiên 2/9/1945 đến ngày toàn quốc kháng chiến 19/12/1946.
Qua 474 ngày đối phó với thù trong giặc ngoài, sự lãnh đạo kiệt xuất, trí tuệ thiên tài của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được thể hiện rõ nét, sinh động và trở thành nhân tố quyết định cho chiến lược trường kỳ kháng chiến, bảo vệ nền độc lập non trẻ của nhân dân ta vừa có được. Đó là nền tảng vững chắc, tiếp tục đưa cách mạng Việt Nam đi đến thắng lợi tiếp nối sau này. Như Paul Mus, tình báo kiêm đặc phái viên của Cao ủy Pháp E. Bollaert đã phải thừa nhận: “Những người phương Tây chúng ta đã ra sức ngăn cản chủ nghĩa cộng sản ở Việt Nam, bởi vì họ coi đó là một thứ ảnh hưởng chính trị phi pháp, có thể và cần phải thủ tiêu bằng vũ lực. Thế nhưng, lịch sử đã chứng minh, những người cộng sản Việt Nam đã tạo ra sức mạnh của mình, kiên quyết lãnh đạo phong trào đấu tranh giành độc lập, dẫn đến việc thủ tiêu chủ nghĩa thực dân và tạo ra một nước Việt Nam thống nhất… Độc lập dân tộc được coi như lý tưởng không bao giờ tách rời tâm trí người Việt Nam”.
Có thể thấy, tư tưởng và sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong một giai đoạn vô cùng khó khăn của cách mạng Việt Nam, cho đến nay vẫn còn nguyên giá trị, là bài học vô giá để Đảng và Nhân dân ta tiếp tục vận dụng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Sách do NXB Thanh niên xuất bản năm 2008 với 243 trang, kèm nhiều ảnh tư liệu giúp độc giả hiểu rõ hơn về những ngày tháng lịch sử đặc biệt này.
Quý bạn đọc có thể tìm đọc quyển sách tại Thư viện TP. Cần Thơ với mã số:
▪ Ký hiệu phân loại: 895.922803 / H450CH
▪ PHÒNG ĐỌC: DV.039451